Wypadki motocyklowe, z uwagi na swoją specyfikę, są nierzadko tragiczne w skutkach. Dlatego szybka i prawidłowa pierwsza pomoc może w wielu sytuacjach uratować czyjeś życie. W tym artykule wyjaśniamy, jak jej właściwie udzielić. Piszemy m.in. o tym, jak zabezpieczać miejsce zdarzenia, sprawdzać stan poszkodowanego i czy należy ściągać kask. Przestrzegamy też, czego unikać, udzielając pierwszej pomocy poszkodowanemu motocykliście.
Wypadki z udziałem motocyklistów – najczęstsze przyczyny i dane z 2023 r. – Statystyki wypadków motocyklowych
Zgodnie ze statystykami policyjnymi, w 2023 r. w Polsce w sezonie motocyklowym od czerwca do września odnotowano 1076 wypadków z udziałem motocyklistów. W wyniku tych zdarzeń 120 z nich straciło życie, a 1018 zostało rannych.
Przyczyny wypadków z udziałem motocyklistów to z reguły:
- nadmierna prędkość – zdecydowanie najczęstszy powód tego typu zdarzeń;
- niedostosowanie prędkości do warunków atmosferycznych lub drogowych;
- błędy motocyklistów: niewłaściwa technika jazdy, brak koncentracji lub nieuwaga, a także przecenianie swoich umiejętności, wymuszanie pierwszeństwa, nieodpowiednie wyprzedzanie, brak zachowania odpowiedniej odległości;
- błędy innych kierowców: tu należy wskazać przede wszystkim nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu motocykliście;
- zły stan nawierzchni: ubytki, koleiny lub śliska nawierzchnia zwiększają ryzyko wypadków motocyklowych.
Czynnikami ryzyka są też niebezpieczne zachowania praktykowane przez niektórych motocyklistów. Mowa tu np. o jeździe bez kasku, korzystaniu z telefonu komórkowego czy kierowaniu pod wpływem różnych substancji psychoaktywnych. Do tego wszystkiego dochodzą kwestie ograniczonej widoczności na drodze ze strony kierowców osobówek czy też celowe lub nieumyślne zajeżdżanie drogi. Te ostatnie mają miejsce szczególnie na początku sezonu, gdy kierowcy jeszcze nie przyzwyczaili się do powrotu jednośladów na drogi po zimie.
O Dailymoto
Dailymoto jest magazynem motocyklowym tworzonym przez motocyklistów dla motocyklistów i nie tylko.
Z naszych artykułów i filmów dowiesz się ciekawostek, poczytasz, obejrzysz opinie oraz testy i recenzje.
A teraz wracajmy do artykułu.
Pierwsza pomoc w razie wypadku motocyklowego krok po kroku
Jeśli jesteś świadkiem wypadku motocyklowego, kluczowe znaczenie ma twoja szybka i prawidłowa reakcja. Pamiętaj, że masz również prawny obowiązek udzielić pierwszej pomocy. W przeciwnym razie narażasz się na karę pozbawienia wolności do 3 lat. Oto wskazówki, jak krok po kroku udzielić pomocy rannym w wypadku motocyklowym:
1. Zadbaj o własne bezpieczeństwo
Po pierwsze – staraj się zachować spokój i działać racjonalnie. Nerwowe zachowanie np. podczas zjeżdżania z trasy może doprowadzić do kolejnego nieszczęścia. Zatrzymaj się, upewnij się, że jest bezpiecznie i dopiero wtedy przystąp do działania. Podczas udzielania pomocy stosuj środki ochrony osobistej (rękawiczki jednorazowe, maskę do resuscytacji) – alternatywnie użyj woreczków foliowych.
2. Zabezpiecz miejsca zdarzenia
Włącz światła awaryjne w swoim pojeździe, ustaw trójkąt ostrzegawczy w bezpiecznej odległości od miejsca zdarzenia. Najlepiej zaparkuj swój pojazd tak, aby odgrodzić miejsce zdarzenia od innych uczestników ruchu. Uważaj jednak, aby nie utrudniać dojazdu służbom ratunkowym. Postaraj się też zwrócić uwagę na to, czy z motocykla poszkodowanego nie wyciekają płyny i czy ma on wyłączony zapłon.
3. Wezwij służby ratunkowe na 112
Korzystając z numeru alarmowego 112 wezwij pogotowie ratunkowe. Przygotuj się na podanie konkretnych informacji, w tym:
- miejsca zdarzenia;
- zakresu zdarzenia (co się stało czy i jak poważny był wypadek);
- liczby poszkodowanych;
- stanu poszkodowanych.
Dodatkowo dyspozytor zapyta o ewentualne zagrożenia pożarowe (np. spowodowane wyciekiem paliwa) czy też potrzebę wezwania straży pożarnej do wydobycia ofiar zakleszczonych w pojazdach.
Jeżeli nie jesteś jedynym świadkiem wypadku, możesz od razu rozpocząć czynności ratunkowe, a wykonanie telefonu na 112 zlecić komuś innemu. Uwaga! Zawsze zwracaj się wówczas do konkretnej osoby. Jeśli rzucisz taką prośbę „w eter”, istnieje ryzyko, że nikt nie poczuje się do odpowiedzialności, aby faktycznie wezwać pomoc.
4. Sprawdź stan poszkodowanego
- Oceń stan świadomości poszkodowanego.
- Sprawdź oddech i puls (co najmniej 2 oddechy na 10 sekund, obserwuj poruszanie się klatki piersiowej).
Jeśli motocyklista jest przytomny – zapytaj go o dolegliwości oraz liczbę osób, z którymi podróżował. Siła uderzenia mogła przecież spowodować wyrzucenie pasażerów lub innych motocyklistów w niewidoczne miejsce. Postaraj się też uzyskać od rannego jak najwięcej informacji, które mogą być przydatne medykom – gdzie odczuwa ból, jakie ma choroby czy alergie.
Nie oddalaj się od rannego do przyjazdu służb ratunkowych!
Jeśli motocyklista nie jest przytomny, ale oddycha – w miarę możliwości zadbaj o udrożnienie dróg oddechowych.
Jeśli motocyklista nie jest przytomny i nie oddycha – natychmiast rozpocznij resuscytację.
Odsłoń kurtkę i inne warstwy odzieży i zacznij wykonywanie mocnych ucisków na wysokości klatki piersiowej, na głębokości ok. 5 cm, w tempie 100-120 na minutę. Co 30 uciśnięć wykonaj 2 oddechy ratownicze. Gdy się zmęczysz, poproś kogoś o zmianę. Nie przestawajcie, do momentu odzyskania oddechu lub przyjazdu pogotowia.
W przypadku rozległego krwotoku zewnętrznego – zatamuj krwawienie, korzystając z rękawiczek ochronnych.
Wypadki z udziałem motocyklistów – najczęstsze urazy
W wypadkach motocyklowych dochodzi do różnorakich urazów, a ich rozległość zależy m.in. od prędkości jazdy, rodzaju uderzenia, czy też używanego przez motocyklistę wyposażenia.
Najczęstsze urazy w wypadkach motocyklowych to:
- Urazy głowy: stanowią one główną przyczynę zgonów (około 60%) w wypadkach motocyklowych. Dochodzi do nich w wyniku uderzenia głową o twardą nawierzchnię lub element pojazdu. Urazy głowy mogą obejmować m.in. wstrząśnienie mózgu, złamanie czaszki czy też krwotok śródczaszkowy.
- Urazy klatki piersiowej: mogą prowadzić do uszkodzenia płuc, serca, aorty. Dochodzi do nich na skutek uderzenia w kierownicę, bak motocykla lub w inny pojazd czy przeszkodę.
- Urazy brzucha: mogą powodować uszkodzenie narządów wewnętrznych, takich jak wątroba, śledziona, jelita.
- Urazy kończyn: są wynikiem uderzenia o twardą nawierzchnię lub element pojazdu. Urazy kończyn mogą obejmować m.in. złamania, zwichnięcia, zmiażdżenia, przerwania ciągłości skóry.
Czy i kiedy można ściągnąć kask motocyklisty po wypadku?
Ogólnie rzecz biorąc, po wypadku motocyklowym kasku nie zaleca się ściągać, chyba że jest to absolutnie konieczne. Zdejmowanie kasku może pogorszyć stan poszkodowanego, dlatego należy to robić tylko w pewnych sytuacjach.
Kask po wypadku motocyklowym można ściągnąć, jeśli:
- poszkodowany jest nieprzytomny i nie oddycha; wówczas konieczne jest rozpoczęcie resuscytacji krążeniowo-oddechowej (RKO), dlatego założony kask może utrudniać wykonywanie oddechów ratowniczych;
- poszkodowany ma widoczne obrażenia twarzy utrudniające oddychanie lub nie ma możliwości udrożnienia dróg oddechowych w założonym kasku.
Kasku nie należy ściągać, jeśli:
- poszkodowany jest nieprzytomny, ale oddycha;
- istnieje podejrzenie urazu kręgosłupa szyjnego;
- nie ma osoby do pomocy przy zdjęciu kasku.
Zdjęcie kasku w niewłaściwym momencie może pogorszyć stan poszkodowanego, a nawet doprowadzić do jego śmierci…
Czego unikać, udzielając pierwszej pomocy rannemu motocykliście?
Tego nie rób podczas udzielania pierwszej pomocy w wypadku motocyklowym:
1. Zdejmowanie kasku motocyklowego bez wyraźnej potrzeby
Kask chroni głowę i kręgosłup szyjny poszkodowanego. Zdejmowanie kasku może niekiedy pogorszyć stan rannej osoby.
2. Przemieszczanie poszkodowanego bez potrzeby
Unikaj przemieszczania poszkodowanego, chyba że jest to konieczne. Nieostrożne przemieszczanie może pogorszyć obrażenia.
3. Podawanie rannemu jedzenia i picia
Poszkodowany, który jest nieprzytomny lub ma urazy głowy, nie powinien dostawać nic do jedzenia ani picia. Połykanie może spowodować zachłyśnięcie.
4. Zaniedbanie własnego bezpieczeństwa
Udzielając pierwszej pomocy, nigdy nie narażaj siebie na niebezpieczeństwo.
5. Inne zalecenia
Nie dotykaj ran poszkodowanego gołymi rękami, stosuj rękawiczki ochronne.
Nie próbuj usuwać ubrań poszkodowanego, jeśli są przyklejone do ran.
Nie podawaj poszkodowanemu leków bez konsultacji z lekarzem.
Nie opieraj się o motocykl poszkodowanego.
Nie utrudniaj pracy służbom ratunkowym.
Przydatne numery telefonów alarmowych:
Numer alarmowy: 112
Pogotowie ratunkowe: 999
Straż pożarna: 998
Policja: 997
